Κεφάλαιο 2: Το πραγματικό κόστος του καπνίσματος

Συνηθιζόταν να πιστεύεται ότι όταν έχουμε να κάνουμε με εθισμούς σε ναρκωτικά, όπως ο αλκοολισμός ή η παράνομη κατάχρηση ναρκωτικών, ο εθισμένος πρέπει να «πιάσει πάτο» πριν συνειδητοποιήσει την ανάγκη για βοήθεια. Το να πιάνεις πάτο σημαίνει η ζωή να έχει γίνει τόσο πολύπλοκη και αδύνατη να την χειριστείς που ο καταχραστής των ουσιών αυτών θα έβλεπε επιτέλους ότι δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική εκτός από το να παρατήσει τα ναρκωτικά ή να χάσει οτιδήποτε και οποιονδήποτε κοντινό του. Τι είδους καταστάσεις θα έδιναν σε έναν εθισμένο την επιφοίτηση; Πράγματα τόσο σοβαρά όπως το να χάσεις την οικογένεια, την επαγγελματική σταδιοδρομία, την υγεία σου ή ίσως ακόμα και να καταλήξεις άστεγος ή στη φυλακή.

Όλα αυτά τα συμβάντα είναι τραυματικά και θα έπρεπε να θεωρούνται εμπειρίες που σου συντρίβουν τη ζωή. Πάραυτα, αν του δοθούν πολύς χρόνος, υποστήριξη και επαγγελματική βοήθεια, ο εθισμένος μπορεί συχνά να ανακτήσει κάποια μορφή κανονικού τρόπου ζωής. Πολλοί νιώθουν ακόμα πως το να ζήσεις τέτοιες εμπειρίες σου δίνει μια αληθινή αγάπη για τη ζωή και μια νηφαλιότητα που δεν θα μπορούσες ποτέ να εκτιμήσεις πλήρως χωρίς να έχεις επιβιώσει από τέτοιες συγκλονιστικές εμπειρίες. Αρκεί το «να πιάσεις πάτο» να μην συνεπάγεται την απώλεια της ζωής σου, υπάρχει πάντα κάποια ελπίδα να επανορθωθούν τα προβλήματα που έφεραν τα ναρκωτικά και ίσως να βγεις πιο δυνατός από ότι ήσουν πριν τα ναρκωτικά γίνουν μέρος της ζωής σου.

Και οι καπνιστές, επίσης, είναι εθισμένοι σε κάποια ουσία. Δυστυχώς, μερικοί καπνιστές είναι ικανοποιημένοι με την ιδέα να περιμένουν να πιάσουν πάτο πριν λάβουν δραστικά μέτρα για να κόψουν το κάπνισμα. Μέχρι τότε νιώθουν πως μπορούν να ανταπεξέλθουν αρκετά καλά στις ζωές τους. Όταν τα πράγματα γίνουν αρκετά άσχημα πιστεύουν ότι θα το κόψουν με σχετική ευκολία. Ενώ αυτού του είδους η λογική είναι γνωστό ότι δουλεύει με άλλες εξαρτήσεις από ναρκωτικά, υπάρχει ένα μέγιστο μειονέκτημα στην προσέγγιση του καπνίσματος με αυτό το σκεπτικό.

Οι εμπειρίες του «πιασίματος πάτου» για τους καπνιστές κανονικά δεν επιδέχονται επιδιόρθωσης με το χρόνο. Οι καπνιστές γενικά δεν θα χάσουν τις οικογένειές τους επειδή καπνίζουν. Πιθανότατα δεν θα χάσουν τη δουλειά τους και πιθανότατα δεν θα καταλήξουν άστεγοι και απένταροι προσπαθώντας να συντηρήσουν τον εθισμό τους. Δεν θα καταλήξουν στη φυλακή επειδή καπνίζουν και ποτέ δεν θα τους παρασχεθεί επαγγελματική φροντίδα χωρίς την συναίνεσή τους. Οπότε τι είδους περιστατικό είναι πιθανό να θεωρηθεί ως πιάσιμο πάτου για τον καπνιστή;

Η διάγνωση είναι ο πιο κοινός τρόπος που οι καπνιστές πιάνουν πάτο -η διάγνωση μιας ασθένειας όπως ο καρκίνος, η καρδιακή ανεπάρκεια ή το εμφύσημα. Ενώ το να το παρατήσεις πάνω στην διάγνωση ίσως βελτιώσει τις πιθανότητες επιβίωσης, πολλή μη επιδεχόμενη επιδιόρθωσης ζημιά έχει ήδη γίνει. Με το εμφύσημα, η αναπνοή του ασθενή θα είναι εξασθενισμένη για την υπόλοιπη ζωή του. Το να σταματήσει το κάπνισμα θα καθυστερήσει ή θα σταματήσει την περαιτέρω επιδείνωση, αλλά δε θα είναι ποτέ ξανά δυνατή η φυσιολογική αναπνοή. Το να περιμένει μια διάγνωση καρκίνου ή κυκλοφοριακού προβλήματος σαν εμπειρία πιασίματος πάτου ίσως κοστίσει στον καπνιστή τη ζωή του. Το πρώτο ορατό σύμπτωμα για αυτούς τους καπνιστές είναι ο ξαφνικός θάνατος, που δεν είναι η εμπειρία πιασίματος πάτου στην οποία βασιζόταν ο καπνιστής.

Πολλοί που το κόβουν πριν πιάσουν πάτο αναγνωρίζουν το γεγονός ότι νιώθουν σωματικά και συναισθηματικά καλύτερα από ότι είχαν νιώσει για χρόνια και αληθινά, όντως εκτιμούν την βελτίωση στην υγεία και την αυτοπεποίθηση τους. Αυτοί που το κόβουν θα πρέπει να είναι περήφανοι για το επίτευγμά τους. Το έκοψαν πριν αναγκαστούν και θα αποκομίσουν τα μεγαλύτερα οφέλη που έδρασαν κατ' αυτόν τον τρόπο.

Γι' αυτούς που περιμένουν εκείνη τη μαγική στιγμή που θα ξέρουν ότι είναι η ώρα, να είστε προετοιμασμένοι. Ίσως δεν έχετε τη δύναμη να το παρατήσετε εκείνη την ώρα. Ίσως δε σας έρθει η επιθυμία να το κόψετε έγκαιρα. Και το πιο σημαντικό, ίσως δεν έχετε την ευκαιρία να το κόψετε την ώρα που πρέπει. Πέρυσι, 390.000 Αμερικανοί πέθαναν πρόωρα περιμένοντας τη σωστή στιγμή. Δεν την βρήκαν ποτέ. Μην νιώθετε την ανάγκη να περιμένετε για κάποια ανείδωτη έμπνευση. Κόψτε το τώρα πριν αναγκαστείτε. Κόψτε το τώρα και -ΜΗΝ ΞΑΝΑΠΑΡΕΤΕ ΑΛΛΗ ΤΖΟΥΡΑ!

Joel