Κεφάλαιο 2: Το πραγματικό κόστος του καπνίσματος

«Είμαι καπνιστής». Το να έλεγες κάτι τέτοιο πριν 25 χρόνια ήταν ένας τρόπος να δείχνεις μοντέρνος, εκλεπτυσμένος, ώριμος, ακόμα κι ευφυής. Σήμαινε απλώς ότι ανάβεις τσιγάρο - μια συνήθεια που μοιράζονταν περισσότεροι από τους μισούς άνδρες και πάνω από το ένα τρίτο των γυναικών της χώρας. Αλλά οι καιροί έχουν αλλάξει! Το να είσαι σήμερα καπνιστής σε κάνει τόσο δημοφιλή, όσο και έναν λεπρό στα αρχαία χρόνια. Σε 25 χρόνια, το κάπνισμα έχει γίνει από μια απολύτως αποδεκτή, σχεδόν επιθυμητή, συνήθεια, μια κοινωνικά μη αποδεκτή, εξαχρειωμένη συμπεριφορά.

Ωστόσο το κάπνισμα δεν είναι μια συνήθεια, είναι ένα εθισμός. Το να είσαι καπνιστής είναι συνώνυμο του να είσαι εξαρτημένος από ναρκωτικές ουσίες. Αυτό δημιουργεί ένα ολόκληρο σύνολο θεμάτων. Ένας καπνιστής ή μια καπνίστρια, δεν καπνίζει από επιλογή, είναι υποχρεωμένος/η να καπνίσει. Ο καπνιστής πρέπει να καπνίζει σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα. Αν δεν το κάνει, θα βιώσει συμπτώματα στέρησης. Αυτό δεν αντιπροσώπευε καμιά απειλή πριν 25 χρόνια. Ένας καπνιστής μπορούσε να καπνίζει στο σπίτι, στη δουλειά, στα εστιατόρια, στα νοσοκομεία, στα ιατρεία, πρακτικά οπουδήποτε και οποιαδήποτε ώρα ήθελε. Ήταν το τέλειο ναρκωτικό για έναν εθισμένο. Η μόνη περίπτωση που ένας καπνιστής μπορεί να αντιμετώπιζε στέρηση ήταν από απροσεξία - όπως το να ξεμείνει από τσιγάρα στη μέση της νύχτας - αλλά αυτό δεν συνέβαινε συχνά.

Παρόλα αυτά, σιγά σιγά με τα χρόνια, όλο και περισσότεροι περιορισμοί επιβάλλονται στο πού ένας καπνιστής μπορεί να παίρνει τη 'δόση' του. Στην αρχή αυτό το επέβαλαν 'ριζοσπαστικά' μέλη της οικογένειας ή φίλοι. Το να περιορίζεις το δικαίωμα ενός καπνιστή στο κάπνισμα, θεωρείτο κακόγουστο από τους περισσότερους καπνιστές, το ίδιο και από τους μη καπνιστές. Αυτοί οι πρώιμοι ακτιβιστές συχνά κριτικάρονταν και εξοστρακίζονταν από αυτούς που έδειχναν συμπάθεια προς τη δυσκολία των καπνιστών.

Αλλά στη συνέχεια, οι συνέπειες του παθητικού καπνίσματος έγιναν θέμα. Όταν έγιναν φανερές οι επιπτώσεις στην υγεία των μη καπνιστών, οι αντικαπνιστές απέκτησαν ένα ισχυρό πολεμοφόδιο για να υπερασπίσουν το δικαίωμά τους σε ένα περιβάλλον χωρίς τσιγάρο. Περισσότεροι άνθρωποι απαγόρευσαν το κάπνισμα στα σπίτια τους. Στη συνέχεια, δήμοι και ολόκληρες πολιτείες (στις ΗΠΑ) άρχισαν να επιβάλουν υποχρεωτικά χώρους για μη καπνιστές στους δημόσιους χώρους. Όμως, η μεγαλύτερη απειλή δεν ήταν ο περιορισμός στους δημόσιους χώρους. Ένας καπνιστής μπορούσε να αποφύγει τέτοια μέρη ή να περιορίσει την παρουσία του εκεί.

Η νέα και μεγαλύτερη απειλή έχει γίνει πια πραγματικότητα. Η απαγόρευση του καπνίσματος επιβάλλεται στο μέρος που ο καπνιστής πρέπει να βρίσκεται για μεγάλο χρονικό διάστημα - στο χώρο δουλειάς. Μερικοί εργοδότες παρέχουν απομονωμένους χώρους, όπου οι καπνιστές μπορούν να καπνίζουν στα διαλείμματα. Άλλοι όμως απαγορεύουν τελείως το κάπνισμα στις εγκαταστάσεις τους. Αυτό δημιουργεί το πρόβλημα μιας 8ωρης στέρησης σε καθημερινή βάση. Ένας καπνιστής μπορεί να σκεφτεί ν' αλλάξει δουλειά για να αποφύγει τέτοιους κανονισμούς, αλλά δεν υπάρχει καμιά εγγύηση ότι ο επόμενος εργοδότης δεν θα πάρει τελικά ανάλογα μέτρα.

Σήμερα, η διαρκής στέρηση γίνεται τρόπος ζωής για έναν καπνιστή. Το κάπνισμα είναι ένα πρόβλημα στο σπίτι, στις κοινωνικές συγκεντρώσεις, και τώρα, χάρη στα νέα αντικαπνιστικά μέτρα, ακόμα και στη δουλειά. Πού θα τελειώσει αυτό; Το απλό γεγονός είναι ότι για τους καπνιστές, δεν θα τελειώσει. Το κάπνισμα αρχίζει να παρεμβάλει εμπόδια σε όλες τις πλευρές της ζωής του καπνιστή, και κάθε καπνιστής / καπνίστρια πρέπει να θέσει στον εαυτό του/της την ίδια ερώτηση: «Αξίζει τον κόπο;». Αν νομίζετε πως όχι, τότε ΠΟΤΕ ΞΑΝΑ ΑΛΛΗ ΤΖΟΥΡΑ!

Joel