"خوب، حداقل من سعی کردم ترک کنم. بهتر از این است که هیچ تلاشی نکرده باشم"
این حرف یکی از مراجعین کلینیک بود که بعد از پنج روز سیگار نکشیدن، تسلیم وسوسه شده بود و یک نخ سیگار کشیده بود. او فکر میکرد قرار است فقط یک نخ بکشد؛ اما تا پایان آن روز، او بهاندازه مصرف سابقش برگشته بود. پس در مورد منطق او که حداقل تلاش کردن برای ترک سیگار بهتر از این است که اصلاً تلاشی نکرده باشد چه میتوان گفت؟
اگر این تلاش اولش میبود، حداقل میشد گفت که این تجربه برای یادگیری خوب بوده است. شاید او مفهوم اعتیاد را درک نکرده بود. او باور نمیکرد که تنها یک نخ سیگار میتوانست وابستگی جسمانیاش به سیگار را برگرداند. بعد از کشیدن همان یک نخ، او کنترلش را کاملاً از دست داد. پسازاین، اگر دوباره سیگار را ترک کند، دیگر هیچگاه در مورد اینکه یک نخ سیگار هم میتواند باعث بازگشت اعتیادش شود شک نخواهد کرد.
اما این بار اولش نبود که تلاش میکرد ترک کند. این، بار دومی بود که به کلینیک ما میآمد، بهعلاوه چند باری که در دیگر دورهها شرکت کرده بود، هیپنوتیزم را امتحان کرده بود و خودش هم بهتنهایی اقدام کرده بود. یکبار به مدت دو ماه سیگار را کنار گذاشته بود. او در آن زمان دیگر وابستگی جسمانی به نیکوتین نداشت. همچنین، پس از دو ماه با بسیاری از موقعیتهایی که باعث میشود خیلی از افراد وسوسه شوند سیگار بکشند با موفقیت کنار آمده بود.
فشار کاری، مشکلات خانوادگی و موقعیتهای اجتماعی مشکلاتی هستند که تمام کسانی که در مراحل اولیه ترک سیگار هستند با آنها مواجه میشوند. او با تمام این موقعیتهای وسوسهانگیز کنار آمده بود؛ اما یک روز، تنها به این دلیل که حوصلهاش سر رفته بود، یک سیگار کشید. در این تلاشش [برای ترک سیگار] هم به مقدار سابقش برگشته بود. واضح بود که کشیدن آن سیگار اشتباه بزرگی بود.
آن موقع هم او تلاشش را بهحساب کسب تجربه گذاشت؛ اما وقتی تلاشهای بعدیاش را در نظر بگیریم، مشخص میشود که او چیزی یاد نگرفته است. تا وقتی او بهطور عینی این موضوع را ارزیابی نکند که چه چیزی باعث بازگشتش به سیگار شده است، او فقط وقتش را با تلاش دوباره برای ترک سیگار تلف میکند. چون او بهجای اینکه تلاشهای گذشتهاش را شکست در نظر بگیرد، توجیهی میآورد تا احساس کند نتیجهای از آنها گرفته است. این طرز فکر تقریباً تضمین میکند که در تمام تلاشهای آیندهاش هم شکست بخورد.
به خودتان اجازه ندهید در دور باطلی بیافتید که این مرد افتاد. دوباره کشیدن، دوباره نکشیدن؛ ترک کردن سیگار پشت سر هم. ترک کردن سیگار تنها قدم اول در قطع مصرف سیگار است. اگر میخواهید تلاشتان راهحل بلندمدتی برای اعتیادتان به سیگار باشد، یکباره ترک کنید و هرگز پک دیگری نزنید!