Κεφάλαιο 3: Πώς να σταματήσετε το κάπνισμα

Υπάρχουν διαφορετικές ομάδες ανθρώπων τις οποίες πρέπει να λάβουμε υπ' όψιν μας όταν έχουμε να κάνουμε με το αλκοόλ και την παραίτηση από το κάπνισμα. Ανθρώπους που δεν έχουν πιει ποτέ στη ζωή τους, ανθρώπους που αληθώς είναι κοινωνικοί πότες, πότες που θεωρούν τους εαυτούς τους κοινωνικούς πότες αλλά που στην πραγματικότητα ίσως έχουν πρόβλημα με το ποτό, ανθρώπους που γνωρίζουν ότι είναι αλκοολικοί και που έχουν σταματήσει να πίνουν και ανθρώπους που είναι ενεργοί αλκοολικοί.

Για κάθε μία από αυτές τις ομάδες υπάρχουν διαφορετικά πράγματα που πρέπει να έχουμε κατά νου σχετικά με την παραίτηση από το κάπνισμα.

Ουδέποτε πότες

Η ευκολότερη ομάδα είναι φυσικά οι άνθρωποι που δεν υπήρξαν ποτέ τους πότες και δεν σκοπεύουν να αρχίσουν να πίνουν. Δεν υπάρχει τίποτα για να ανησυχούν για ότι αφορά την κατανάλωση αλκοόλ και την παραίτηση από το κάπνισμα.

Κοινωνικοί πότες

Οι κοινωνικοί πότες στ' αλήθεια μπορούν να συνεχίζουν να πίνουν αλκοόλ χωρίς κίνδυνο υποτροπιασμού στο κάπνισμα, το να είναι όμως προετοιμασμένοι μέσα στο μυαλό τους μπορεί να είναι εξαιρετικά σημαντικό γι' αυτούς. Πρέπει να πηγαίνουν σε ΟΛΕΣ τις καταστάσεις όπου θα πιουν υπενθυμίζοντας στον εαυτό τους ότι αναρρώνουν από τον εθισμό της νικοτίνης και ότι θα αναρρώνουν από τον εθισμό της νικοτίνης για την υπόλοιπη ζωή τους.

Ενώ αυτό ίσως δεν ακούγεται και πολύ ωραίο σαν ιδέα, το να αναρρώνεις από τον εθισμό της νικοτίνης, σίγουρα υπερνικά με κλειστά τα μάτια το να είσαι ενεργός εθισμένος χρήστης της νικοτίνης. Γιατί με τον καιρό, το να αναρρώνεις από τον εθισμό της νικοτίνης δεν έχει πραγματικά σημάδια ή συμπτώματα και δεν έχει καθόλου ενάντιες σε αυτό επιδράσεις, στην υγεία ή στην κοινωνικοποίηση. Το να είσαι ενεργός χρήστης σημαίνει ότι ενεργώς θα καταστρέφονται ιστοί με κάθε τζούρα, θα αποθηκεύονται χημικά που παράγουν καρκίνο με κάθε τζούρα, θα προσβάλλεται η καρδιά και το κυκλοφοριακό σας σύστημα με κάθε τζούρα, θα σας κοστίζει χρήματα με κάθε τζούρα και θα σας κάνει να αναδύετε καπνό με κάθε τζούρα.

Είναι σημαντικό για αυτούς τους ανθρώπους να ξέρουν ότι οτιδήποτε μπορούσαν να κάνουν ως καπνιστές, μπορούν να το κάνουν επίσης και ως πρώην καπνιστές. Απλώς πρέπει να διδάξουν τον εαυτό τους πώς. Υπάρχουν μερικά πράγματα που όσοι το παράτησαν προσφάτως υποχρεώνονται να μάθουν από νωρίς, όπως το πώς να τρώνε, να κοιμούνται, να πηγαίνουν στο μπάνιο, να αναπνέουν κλπ. Αυτά είναι τα πράγματα που απαιτούνται από την πρώτη μέρα προκειμένου να επιβιώσουν. Οπότε ακόμα κι αν ίσως αντισταθούν στο να κάνουν ένα από αυτά, δεν μπορούν να αντισταθούν για πολύ οπότε θα αναγκαστούν να αρχίσουν να σπάνε την σύνδεση με το κάπνισμα από νωρίς.

Άλλα πράγματα μερικές φορές αναβάλλονται και θεωρούνται ως ασήμαντα για να τα αντιμετωπίσουν από νωρίς. Καθήκοντα όπως το να κάνεις δουλειές του σπιτιού, να πλένεις τα ρούχα σου, να καθαρίζεις, να βουρτσίζεις τα δόντια σου, να ξεμπλέκεις τα μαλλιά σου ή ακόμα και το να πηγαίνεις στη δουλειά σου. Ενώ είναι αλήθεια ότι δε θα πεθάνουν αν δεν σταματήσουν να κάνουν μία ή περισσότερες από αυτές τις δραστηριότητες για μία ή δύο μέρες, το να τις αναβάλλεις για πολύ θα δημιουργήσει μια σειρά από προβλήματα που μπορούν να είναι αρκετά ενοχλητικά στους γύρω σου.

Εκτός από το να απειλούν την βιωσιμότητά τους και να τους κάνουν να φαίνονται άκομψοι ή απεριποίητοι γενικά, αν εξακολουθήσουν να τις αποφεύγουν για πολύ καιρό, μπορεί πραγματικά να τους κάνει να αρχίσουν να νιώθουν φόβο ότι ίσως δεν μπορέσουν ξανά να κάνουν αυτές τις δραστηριότητες. Πάλι, πρέπει να επαναληφθεί ότι, οτιδήποτε κάποιος έκανε ως καπνιστής μπορεί να το κάνει επίσης και ως πρώην καπνιστής, πρέπει όμως να διδάξει τον εαυτό του πώς. Τώρα όταν πρόκειται για τομείς μικρότερης σημαντικότητας όπως το να παρακολουθείς τηλεόραση, να αθλείσαι, να παίζεις χαρτιά, να κάθεσαι και να μην κάνεις τίποτα και ναι, ακόμα και να πίνεις με τους φίλους, πράγματα τα οποία δεν είναι αναγκαία για την επιβίωση και στην πραγματικότητα, πράγματα που ίσως δεν είναι καν ωφέλιμα για το άτομο, τότε η αλήθεια είναι ότι μπορούν να τα κάνουν κι αυτά επίσης ως πρώην καπνιστές.

Η ίδια διαδικασία όμως είναι αναγκαία. Πρέπει να διδάξουν τον εαυτό τους πώς. Το να απέχουν από αυτές τις δραστηριότητες για πολύ μπορεί να δημιουργήσει ένα αίσθημα φόβου, το αίσθημα ότι δεν μπορούν ποτέ ξανά να επιδοθούν στην συγκεκριμένη δραστηριότητα. Αυτό απλώς δεν είναι αλήθεια. Μπορούν να επιστρέψουν στον τρόπο ζωής που είχαν πριν παρατήσουν το κάπνισμα αν το επιλέξουν.

Το να πίνεις είναι μια ειδική περίπτωση γιατί η σχέση ανάμεσά τους είναι πολύ δυνατή και από τη φύση του το ποτό μειώνει τις αναστολές. Μπορεί να κάνει ανθρώπους να συμπεριφερθούν πολύ παράλογα. Το να καπνίσουν είναι μια από αυτές τις συμπεριφορές. Εξαιτίας της επίδρασης της ουσίας, είναι καλύτερα να επιδίδονται σε αυτό σταδιακά σε ένα ασφαλές περιβάλλον στην αρχή.

Αυτοί οι άνθρωποι θα πρέπει πιθανώς να περιορίσουν τους εαυτούς τους στο ένα ποτό την πρώτη φορά που θα βγουν, για να δείξουν στον εαυτό τους ότι μπορούν να πιουν ένα ποτό χωρίς να καπνίσουν. Επίσης, θα πρέπει να το κάνουν με ανθρώπους που είναι μη καπνιστές και που πραγματικά ενδιαφέρονται για την απόπειρά τους να το κόψουν. Είναι μια πολύ ασφαλέστερη κατάσταση στην αρχή από το να βγουν με τους πότες κολλητούς τους που καπνίζουν τσιγάρα και που ίσως φθονούν κάπως την απόπειρά τους και που, καθώς πίνουν και οι ίδιοι έχουν επίσης μειωμένες αναστολές. Ίσως οδηγήσει σε συμπεριφορές ενθάρρυνσης για να καπνίσουν σε μια ώρα που τα άτομα είναι περισσότερο ευάλωτα.

Σύντομα οι πρώην καπνιστές θα καταστούν ικανοί να αντιμετωπίσουν κι αυτά τα περιβάλλοντα. Πάλι είναι καλύτερα να το κάνουν σταδιακά, σπάζοντας την σύνδεση και τον φόβο σε περισσότερο ελεγχόμενα και ασφαλέστερα περιβάλλοντα. Το γεγονός όμως είναι ότι για την υπόλοιπη ζωή τους θα χρειάζεται να κρατούν τις άμυνές τους ψηλά, κατά κάποιο τρόπο υπενθυμίζοντας στον εαυτό τους τους λόγους που το παράτησαν και την σημασία του να παραμείνουν μακριά από το κάπνισμα, κάθε φορά πριν πάνε να πιουν. Τους προετοιμάζει στο να αντιμετωπίσουν την κατάσταση σε πολύ ασφαλέστερη φάση ετοιμότητας.

Αυτοί ο άνθρωποι χρειάζεται να χρησιμοποιούν χρονικά προγράμματα με τα οποία νιώθουν άνετα, αλλά όσο συντομότερα επιδοθούν σε αυτές τις δραστηριότητες όπως το να πίνουν τόσο πιο σύντομα θα αποδείξουν στον εαυτό τους ότι η ζωή συνεχίζεται χωρίς το κάπνισμα.

Προβληματικοί Πότες

Η επόμενη ομάδα πρόκειται για ανθρώπους που προσδιορίζουν τους εαυτούς τους ως κοινωνικούς πότες που όμως στην πραγματικότητα έχουν πρόβλημα με το ποτό. Αυτοί είναι άνθρωποι που δεν μπορούν να πιουν ελεγχόμενα ή άνθρωποι στους οποίους κάποια στιγμή το ποτό έχει επηρεάσει με ενάντιο στο ποτό τρόπο την υγεία τους ή τους έχει προκαλέσει οποιοδήποτε οικονομικό, επαγγελματικό, νομικό ή προσωπικό πρόβλημα.

Αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να σκεφτούν καλά για καιρό για το αν είναι στην πραγματικότητα προβληματικοί πότες ή αν πιθανώς αντιμετωπίζουν θέματα αλκοολισμού. Αν ένα άτομο λέει ότι ξέρει πως το ποτό θα τον κάνει να κάνει ένα τσιγάρο και να ξανακυλήσει στο κάπνισμα και μετά πιεί και υποτροπιάσει, επί του αποτελέσματος πρόκειται για προβληματικό αλκοολικό γιατί έχει θέσει τον εαυτό του σε κίνδυνο προκειμένου να πιεί.

Αλκοολικοί που αναρρώνουν

Το άτομο που έχει αναγνωρίσει ότι είναι αλκοολικό και που έχει παρατήσει το ποτό με επιτυχία, κατά πάσα πιθανότητα έχει μια βαθιά κατανόηση του εθισμού. Αν δεν είχε, δεν θα είχε επιτύχει στο να παρατήσει το ποτό αλλά με μεγάλη πιθανότητα θα ήταν ένας ενεργός πότης ακόμα. Αυτοί που αναρρώνουν από τον αλκοολισμό με επιτυχία πιθανότατα καταλαβαίνουν τις παρακινήσεις στον υποτροπιασμό του ενός ποτού ή απλά της μιας γουλιάς.

Το μόνο που έχει να κάνει ένα άτομο που έχει παρατήσει το ποτό για να παρατήσει το κάπνισμα είναι απλά να μεταφέρει την εμπειρία του και τη γνώση του για το αλκοόλ, κατ' ευθείαν στο πρόβλημα της νικοτίνης. Το ίδιο πρόβλημα -εθισμός σε μια ουσία. Η ίδια λύση - παύση διανομής νικοτίνης στο σύστημά του. Ο αλκοολικός που αναρρώνει πιθανώς θα φοβάται να το κόψει, γιατί θα νιώθει πως η ζωή δεν θα είναι ποτέ ξανά η ίδια χωρίς το κάπνισμα. Η πιθανότητα ότι είχε τους ίδιους ακριβώς φόβους όταν παρατούσε το ποτό είναι μεγάλη. Ο αλκοολικός που αναρρώνει είχε δίκιο όταν σκεφτόταν ότι η ζωή θα είναι διαφορετική. Έγινε κατά πάσα πιθανότητα ανυπολόγιστα καλύτερη. Το ίδιο θα είναι αληθές και με την παραίτηση από το κάπνισμα.

Πάντα το θέτω ως εξής. Φερθείτε σε έναν εθισμό ως εθισμό και το άτομο θα μάθει να τον ελέγχει. Φερθείτε σε έναν εθισμό ως μια κακή συνήθεια και το άτομο δεν θα έχει ελπίδα. Η χρήση νικοτίνης είναι ένας εθισμός. Αν ο αλκοολικός που αναρρώνει προσαρμόσει στη νικοτίνη την κατανόηση που έχει για τον εθισμό, θα τα καταφέρει μια χαρά.

Θα πρέπει να σημειώσω ότι οποτεδήποτε είχα ένα άτομο που παρατούσε το κάπνισμα έχοντας πρώτα παρατήσει κάποια άλλη ουσία, συχνά περνούσε δυσκολότερες ώρες καθώς το παρατούσε από τον μέσο καπνιστή. Το κάπνισμα ίσως έχει χρησιμοποιηθεί ως μέσο που θα τους βοηθήσει να μείνουν μακριά από την άλλη ουσία. Τώρα, όταν παρατά τα τσιγάρα, όχι μόνο προσπαθεί αυτό το άτομο να απελευθερωθεί από έναν κύριο εθισμό, αλλά προσπαθεί και να απομακρύνει το στήριγμα που νιώθει ότι υποστηρίζει την ανάρρωσή του από τον άλλο εθισμό. Ενώ αυτό μπορεί να είναι δυσκολότερο να αντιμετωπιστεί, οι άνθρωποι που αναρρώνουν από τον αλκοολισμό ή κάποιον άλλον εθισμό μπορεί να είναι περισσότερο προετοιμασμένοι για την επιτυχία από τον μέσο καπνιστή, γιατί πάλι, κατανοούν τον εθισμό. Αν αυτός που προσπαθεί να το κόψει συνδέσει το πρόγραμμα ανάρρωσής του από το αλκοόλ με τη συμπεριφορά του σε αυτόν τον εθισμό, θα τα καταφέρει με την ανάρρωση της εξάρτησης από τη νικοτίνη, επίσης.

Πότες Αλκοολικοί

Η τελευταία ομάδα είναι άνθρωποι που είναι ενεργώς πότες αλκοολικοί και θέλουν να κόψουν το κάπνισμα. Όταν πρόκειται για τον εθισμό στη νικοτίνη, το μόνο που χρειάζεται να κάνουν αυτοί οι άνθρωποι για να επιτύχουν στο να κόψουν το κάπνισμα είναι να σταματήσουν να διανέμουν νικοτίνη. Υπάρχουν άλλα πράγματα που κάποιοι άνθρωποι ίσως πρέπει επίσης να ξεφορτωθούν αφού παρατήσουν το κάπνισμα; Φυσικά και υπάρχουν.

Αν κάποιος ήταν διαβητικός ενώ κάπνιζε και δεν πρόσεχε το διαιτολόγιό του, κατά πάσα πιθανότητα θα πρέπει να ρυθμίσει την ποσότητα του σακχάρου που λαμβάνει όταν κόβει το κάπνισμα. Το γεγονός είναι ότι, κατά πάσα πιθανότητα θα έπρεπε να ρυθμίζει την ποσότητα του σακχάρου που λάμβανε και όταν ακόμα κάπνιζε. Το ότι το παράτησε δεν αλλάζει αυτή τη μεταβλητή. Για το αλκοόλ δεν είναι διαφορετικό. Αν κάποιος έχει πρόβλημα με το ποτό πριν το παρατήσει, θα έχει πρόβλημα με το ποτό και αφού το παρατήσει. Πάλι, το μόνο που πρέπει να κάνει ο έχων το πρόβλημα με το ποτό για να μείνει μακριά από τη νικοτίνη είναι να μείνει μακριά από τη νικοτίνη. Το πρόβλημα με το ποτό εξακολουθεί να υπάρχει και εξακολουθεί να πρέπει να αντιμετωπιστεί.

Το άτομο που πρώτα συνειδητοποιεί ότι έχει πρόβλημα αλκοολισμού και που θέλει επίσης να παρατήσει το κάπνισμα, είτε πρέπει να παρατήσει αμφότερες τις ουσίες ταυτόχρονα ή να ελέγξει το ποτό πρώτα. Ο μόνος λόγος που λέω ότι κάποιοι άνθρωποι πιθανότατα χρειάζεται να παρατήσουν το ποτό πρώτα είναι εξαιτίας του περιορισμού, του τι θα συμβουλεύσει το άτομο να κάνει το πρόγραμμα στο οποίο θα απευθυνθεί για να αντιμετωπίσει το αλκοόλ, όταν ανακαλυφθεί ότι έχει πρόσφατα παρατήσει το κάπνισμα τσιγάρων.

Πολλά, αν όχι τα περισσότερα προγράμματα ανάρρωσης από το αλκοόλ, από απροσεξία ή σκοπίμως θα σπρώξουν τον νέο πρώην καπνιστή που μπήκε στο πρόγραμμα να καπνίσει. Όλα αυτά τα χρόνια είχα στην πραγματικότητα ενεργούς πότες αλκοολικούς στις κλινικές μου, ανθρώπους που έκαναν ξεκάθαρο ότι γνώριζαν ότι έχουν πρόβλημα με το ποτό και πρόβλημα με τον καπνό αλλά ήθελαν να αντιμετωπίσουν το κάπνισμα πρώτα.

Πραγματικά προσπαθώ να τους βάλω σε θεραπεία για το αλκοόλ ταυτόχρονα αλλά δεν μπορώ να τους αναγκάσω να την ακολουθήσουν. Σε περισσότερες από μία περιπτώσεις έχω δει το άτομο να καταφέρνει να παρατήσει το κάπνισμα, να παραμένει μακριά για μήνες και μερικές φορές περισσότερο και τελικά να μπαίνει στους ΑΑ, μόνο για να του οριστεί χορηγός καπνίσματος που λέει στο άτομο ότι «δεν μπορείς να μείνεις μακριά από το κάπνισμα και το ποτό την ίδια ώρα» και που πράγματι ενθαρρύνουν το άτομο να καπνίσει και πάλι.

Προσέξτε την αλληλουχία εδώ, ο πρώην καπνιστής είναι μακριά από τη νικοτίνη για μια εκτεταμένη χρονική περίοδο, αλλά ο χορηγός του καπνίσματός λέει ότι το άτομο δεν μπορεί να τα παρατήσει και τα δύο την ίδια ώρα. Είναι ατυχές που τα περισσότερα προγράμματα θεραπείας από το αλκοόλ και τα ναρκωτικά δεν αναγνωρίζουν το κάπνισμα ως άλλον έναν εθισμό σε ναρκωτικό.

Δεν θα δείτε συχνά έναν χορηγό ΑΑ να λέει ότι δεν μπορείτε να παραιτηθείτε από το ποτό και την ηρωίνη την ίδια ώρα, οπότε αν έχετε μείνει μακριά από την ηρωίνη για έξι μήνες και τώρα θέλετε να κόψετε το ποτό, θα πρέπει πιθανώς να αρχίσετε πάλι την ηρωίνη για λίγο ώστε να βγάλετε το αλκοόλ από το σύστημά σας.

Εν κατακλείδι υπάρχουν άλλα πράγματα που οι πρώην καπνιστές ίσως χρειάζεται να αντιμετωπίσουν, αλλά όχι προκειμένου να παρατείνουν τις απόπειρές τους, αλλά προκειμένου να διατηρήσουν την υγεία τους και να ελέγξουν αυτά τα άλλα προβλήματα. Για να ξεπεράσετε με επιτυχία το κάπνισμα και να περιορίσετε την εξάρτησή στη νικοτίνη απαιτείται μόνο να κάνετε την προσωπική δέσμευση και να μείνετε πιστοί σε αυτήν να -ΜΗΝ ΞΑΝΑΠΑΡΕΤΕ ΑΛΛΗ ΤΖΟΥΡΑ!

Joel