برای خیلی از افراد درک این مفهوم که تنها یک پک از سیگار می‌تواند باعث برگشت تمام و کمال اعتیاد شود سخت است. به نظر خیلی‌ها این موضوع منطقی نیست.

اما اگر زمانی خودتان را در حال کلنجار رفتن در مورد اینکه آیا یک پک از سیگار اعتیاد شما را بازمی‌گرداند یا نه یافتید، فرض کنید یکی از اعضای خانواده یا دوستان شما که خیلی به او اهمیت می‌دهید، درحالی‌که می‌دانید مصرف هروئین یا کوکایین را کنار گذاشته، پس از ماه‌ها یا سال‌ها دوباره به فکر مصرف تفریحی این مواد افتاده است. چه توصیه‌ای به او خواهید کرد؟

شوکه شدن و وحشت خود را از فکر کردن به این موضوع تصور کنید، به‌خصوص اگر که در زمان اوج اعتیادش همراهش بوده‌اید و از نزدیک از بین رفتن تقریباً تمام جنبه‌های زندگی او را دیده باشید. حتی ممکن است موضوع مرگ و زندگی‌اش در میان بوده باشد.

آیا به او خواهید گفت: "خوب، شاید حالا بهتر شده‌ای، شاید ارزشش را داشته باشد که بفهمی می‌توانی از پس یکی بربیایی یا نه." آیا احساس می‌کنید نیاز است در مجلات کنونی به دنبال این مطلب بگردید که شاید یک‌بار امتحان کردن این مواد اکنون یک انتخاب است؟

یا حتی در مجلات عصب‌شناسی کاوش کنید تا ببینید آیا دانشمندان به درک بهتری از مسیرهای انتقال‌دهنده‌های عصبی رسیده‌اند که توضیح دهد چرا اعتیاد به وجود می‌آید؟ شاید در این صورت بتوانید بگویید: "خوب، حالا آن‌ها در مورد سازوکار اعتیاد بیشتر می‌دانند. شاید به‌زودی بتوانند فیزیولوژی مغزت را تغییر دهند. پس حالا اگر به اعتیاد برگردی دیگر مشکل بزرگی نخواهد بود، چون به‌زودی درمانی برای اعتیاد پیدا خواهد شد؛ شاید حتی در همین چند سال آینده."

به‌احتمال زیادتر شما این توجیهات را کنار می‌زنید و می‌گویید: "اگر این کار را انجام بدهی، دوباره به زمانی برمی‌گردی که لازم بود ترک کنی. تو با این کار زندگی خودت و اطرافیانت را خراب می‌کنی."

به‌احتمال‌زیاد شما راه دوم را انتخاب می‌کنید. شما از تصمیم او وحشت می‌کنید و موضع محکمی خواهید گرفت که او نباید این کار را انجام دهد؛ این کار احمقانه و حتی بدتر، خودکشی است. حال، بین این سناریو و این طرز فکر که: "خوب، شاید حالا بتوانم فقط یک پک بزنم"، فرق زیادی نیست.

خب، درواقع فقط یک تفاوت هست. این تفاوت از دیدگاه پزشکی یا جسمانی نیست، بلکه بیشتر مربوط به جامعه است. جامعه ما در مورد اعتیاد به نیکوتین آموزش ندیده است.

به مردم درباره اعتیاد و مواد دیگر آموزش داده‌شده است. بااینکه نیکوتین تقریباً از هر ماده دیگری اعتیادآورتر است و شاید حتی اعتیادآورترین باشد، مردم هنوز نمی‌توانند درک کنند که واردکردن این ماده به بدن به هر شکلی، می‌تواند باعث برگشت اعتیاد به آن شود، حتی با این‌که در مورد اکثر مواد اعتیادآور دیگر این آموزش را دیده‌اند.

چند بار تابه‌حال کسی، پس‌ازآن که می‌فهمد شما سیگار را ترک کرده‌اید، از شما پرسیده است: "یعنی حتی یک نخ هم نکشیده‌ای؟" این اظهارنظر خیلی مضحک و درعین‌حال خیلی هم رایج است.

یا چند بار دیده‌اید که متون منتشرشده توسط سازمان‌های پزشکی به یک معتاد بهبودیافته توصیه کرده باشد که اجازه ندهید یک لغزش شما را به مصرف برگرداند؟ این پیام در مورد مواد دیگر خیلی واضح و ثابت است، پیامی با مضمون لغزش نکنید.

همه افراد در اینجا با این اختلاف‌نظر مواجه شده‌اند. نه از زمانی که ترک کرده‌اند، بلکه حتی در سال‌ها و دهه‌هایی که هنوز سیگار می‌کشیدند. اکنون شما باید طرز فکری را که جزئی از فرهنگ شماست تغییر دهید، مهم هم نیست از کدام فرهنگ باشید. نگرش عمومی در جامعه اطرافتان اشتباه است.

شاید جامعه بتواند خطر سیگار را قبول کند، اما هنوز درکی از مفهوم اعتیاد ندارد. شما باید از جامعه اطرافتان باهوش‌تر و داناتر باشید؛ حتی شاید از بعضی متخصصان حوزه سلامت. این‌که از کسی بخواهیم طرز فکری متفاوت ازآنچه به‌طورکلی در جامعه موجود است داشته باشد درخواست سنگینی است؛ اما در مورد سیگار کشیدن این کار باید انجام شود.

نتیجه متعصب نبودن در برابر یک پک سیگار، بسیار وخیم‌تر از آن است که بخواهیم [این تعصب را] رد کنیم. این یعنی از بین رفتن تلاشتان برای ترک سیگار و می‌تواند به‌راحتی به‌صورت از دست رفتن سلامتی و درنهایت مرگ معنی شود. شما باید همواره هوشیار باشید و همیشه به خودتان یادآوری کنید که یک معتاد بهبودیافته هستید.

در طول زمان شاید هیچ نشانه‌ای از اعتیاد باقی نماند؛ افکار مربوط به سیگار الآن به‌ندرت پیش می‌آیند و شاید حتی ناموجود باشند؛ اما حتی در این مرحله از بازی، یک اعتیاد خاموش وجود دارد که می‌تواند شما را با تمام قدرت به دلیل یک اشتباه در محاسباتتان از پا دربیاورد: این‌که فکر کنید شاید متفاوت هستید.

شما با دیگر افراد معتاد هیچ تفاوتی ندارید؛ این ماده الکل، هرویین، کوکایین یا هرچه می‌خواهد باشد. شما یک معتاد مادام‌العمر هستید، اما تا وقتی‌که این ماده بیرون سیستم بدنتان باشد و دیگر آن را وارد نکنید، هیچ‌گاه به گرداب مشکلاتی که اعتیاد افراد را در آن می‌اندازد دچار نخواهید شد. در مورد سیگار کشیدن، این گرداب از دست دادن آزادی، سلامتی وزندگی‌تان است، یعنی ممکن است همه‌چیز را از دست بدهید.

برای آنکه آنچه دارید را حفظ کنید، همیشه به یاد داشته باشید که باید برای دور ماندن از سیگار هرگز پک دیگری نزنید!